Portugal had de grootste stemonthouding ooit bij de presidentsverkiezingen van 24 januari: 60,5 procent van de kiezers besloot niet te gaan stemmen. Dit betekent dat slechts ongeveer 4 miljoen mensen hun huis verlieten om hun recht uit te oefenen, zowel in Portugal als daarbuiten.

Vele redenen kunnen aan dit resultaat bijdragen. Gebrek aan belangstelling voor de politiek, risicogroepen die niet het risico wilden lopen hun huis te verlaten en mensen die in verplichte opsluiting zaten omdat zij besmet waren of contact hadden met iemand die besmet was na 17 januari - de uiterste datum om vervroegd te gaan stemmen.

Een andere oorzaak van dit resultaat was het beheer van de Portugese stemmen in het buitenland. Tijdens lockdown is het niet altijd een goede optie om duizenden kilometers te moeten reizen om te gaan stemmen. Portugezen die in het buitenland wonen vertegenwoordigden een enorme onthouding die ertoe bijdroeg dat de onthouding van 54,46 procent (op Portugees grondgebied) opliep tot 60,5 procent.

Uit gegevens van Kiezers zonder Grenzen blijkt dat "Portugal het EU-land is met het op drie na grootste aantal burgers dat in een andere lidstaat woont (na Roemenië, Kroatië en Bulgarije). Van de 1,5 miljoen van hen heeft slechts ongeveer 1,96 procent van hen hun stemrecht uitgeoefend".

"De Portugese presidentsverkiezingen bieden alleen "o voto presencial", wat betekent dat een burger zich persoonlijk naar het stembureau of het dichtstbijzijnde kiesbureau moet begeven om te stemmen - in tegenstelling tot bij andere Portugese verkiezingen. Helaas kan het "dichtstbijzijnde" stembureau 1.480 km ver weg zijn, zoals voor wie in Valette (Malta) woont. Degenen die in Ljubljana, Belgrado, Vilnius, Tallinn en Riga wonen, worden ook met deze situatie geconfronteerd, omdat zij naar Wenen, Kopenhagen, Stockholm of Helsinki moeten reizen om hun stem uit te brengen", verklaarden zij.

Zelfs Portugese burgers die in de lidstaten verblijven, hadden het moeilijk om hun rechten uit te oefenen. Landen als Frankrijk, Duitsland of Spanje, die zo groot zijn, boden geen gemakkelijke en goedkope manier om hun stemrecht uit te oefenen, omdat de stembureaus ontoegankelijk waren.

"Hier in Spanje gaat niemand stemmen omdat de diplomatieke vertegenwoordigingen van Madrid en Barcelona besloten hebben zich niet in andere Comunidades Autónomaste vestigen . Spanje is een groot land en dat geldt ook voor de afstand tussen de belangrijkste Spaanse steden. Al deze factoren waren van invloed op de opkomst bij de presidentsverkiezingen. In feite zijn Portugese burgers (die regelmatig hun belastingen betalen) er begrijpelijk niet happig op om 100 euro uit te geven om door Spanje te reizen, vooral niet tijdens een pandemie. Ik heb zelfs geprobeerd een hulplijn voor de verkiezingen te bellen, maar al mijn pogingen waren tevergeefs", zei een jonge Portugees die in Valencia woont, geciteerd door de organisatie "Kiezers zonder Grenzen".

"Net als hij heeft 96,35 procent van de in Spanje wonende Portugezen zich van stemming onthouden. Erger nog, 99,27 procent in Frankrijk heeft niet gestemd", aldus de organisatie.

Na dit slechte democratische resultaat hebben Kiezers Zonder Grenzen echter een oplossing voorgesteld: "Een oplossing voor deze democratische ramp kan worden gevonden onder de KiezersZonderGrenzen. Dit verzoekschrift heeft tot doel de huidige EU-wetgeving te hervormen door de erkenning van volledige politieke rechten voor EU-burgers die op reis zijn. Er zijn namelijk meer dan 14 miljoen EU-burgers die in een andere lidstaat wonen, maar geen van hen heeft gelijke politieke rechten in het land waar zij verblijven. Hoewel zij belasting betalen, bijdragen aan het sociale stelsel en aan de samenleving in het algemeen, hebben zij geen stemrecht bij de verkiezingen die het grootste verschil maken voor hun leven, d.w.z. regionale, nationale verkiezingen en referenda". Om door de Europese Commissie in aanmerking te worden genomen, moeten tegen december 2021 1 miljoen handtekeningen zijn verzameld.


Author

Paula Martins is a fully qualified journalist, who finds writing a means of self-expression. She studied Journalism and Communication at University of Coimbra and recently Law in the Algarve. Press card: 8252

Paula Martins