Allereerst, wat beschouwen we als extremisme? "Extremisme of radicalisme zal altijd in verband worden gebracht met bewegingen, partijen of mensen die de demagogie-techniek gebruiken, dat wil zeggen, iemand die zegt dat iets verkeerd is, maar geen geloofwaardig alternatief presenteert. Het gaat om gemakkelijke kritiek en kritiek leveren op basis van wat zij weten dat de mensen willen horen", zegt João Paulo Pereira, doctor in de psychologie.

Wanneer we de Portugese samenleving analyseren, kunnen we zeggen dat mensen gewoonlijk geneigd zijn evenwichtige perspectieven te volgen, zoals João Paulo Pereira uitlegt. Het huidige klimaat van onzekerheid is nu echter een gunstige, bijna vruchtbare bodem, voor de verspreiding van sommige ideeën die een antwoord proberen te bieden op de problemen die de mensen op dit moment ondervinden. "In een context waarin mensen emotioneel betrokken zijn, hebben mensen de neiging snel over te gaan tot radicalisme", vertelde hij aan The Portugal News.

"Er zijn op dit moment mensen in Portugal die zeer gecompliceerde tijden meemaken en daarom is het voor deze mensen, geleid door een overlevingsinstinct, niet moeilijk om zich te laten verleiden tot bepaalde soorten ideeën zonder de levensvatbaarheid ervan te bespreken", stelt hij.

Hij vertrouwt er echter op dat "het Portugese volk volwassen is. De mensen willen ook meer evenwicht. Ik geloof niet dat dit zal gebeuren".

Is er sprake van extremisme in Portugal? Volgens hem bestaat het extremisme in Portugal, maar vormt het geen groot risico: "Onder bepaalde omstandigheden zal het zijn hoogtepunt bereiken", maar het zal niet erg overheersend zijn.

De Chega-partij, geleid door André Ventura, heeft in Portugal bekendheid verworven als een rechtse partij. De partij heeft de uitvoering van maatregelen op haar agenda staan die tot controverse hebben geleid, en er zijn zelfs al boeken over dit verschijnsel geschreven.

Enkele van de meest controversiële maatregelen zijn: Chemische castratie voor pedofielen, levenslange gevangenisstraf (in Portugal staat in het wetboek van strafrecht een maximumstraf van 25 jaar), toepassing van inkomstenbelasting die voor iedereen gelijk is, (zonder inachtneming van het beginsel van contributief vermogen dat het bestaan van progressieve tarieven rechtvaardigt,) en een verbod op abortus (behalve in gevallen die gevaarlijk zijn voor de vrouw, misvorming van de foetus of seksueel misbruik).

Ondanks alle kritiek die op de partij is gericht, heeft de presidentskandidaat van Chega bij de recente verkiezingen 11 procent van de stemmen behaald. Dit resultaat betekent een toename van het aantal aanhangers van Chega, zelfs als men rekening houdt met het feit dat de context van een presidentsverkiezing verschilt van die van een parlementsverkiezing, waarbij de aandacht in de eerste plaats uitgaat naar de persoon die tot president van de republiek zal worden gekozen.

João Paulo Pereira ziet deze extreem-rechtse partij als een "omstandigheid" omdat ze niet representatief is voor het Portugese volk: "Chega is gebaseerd op één enkele persoon. Als we hem van het toneel verwijderen is de rest bijna leeg, er is geen alternatieve hoofdpersoon. Hij greep een reeks ideeën die hij relevant vond en die aan sommige behoeften van de Portugezen konden beantwoorden. Ik denk dat het is als een lucifer, aangestoken, verbrand en dan gedoofd, ik kan het mis hebben maar ik zie dit discours van Chega niet blijven in wat het Portugese volk vertegenwoordigt".

"Extremismen maken zelfs deel uit van het democratisch evenwicht", zegt hij, eraan toevoegend dat: "deze radicale standpunten vaak essentieel zijn voor het evenwicht, want alleen als men inziet dat dit radicalisme niet werkt of niet de antwoorden heeft die de mensen verwachten, zullen de mensen proberen andere opties te vinden en te bespreken. De dingen zijn niet perfect, wat bestaat zijn antwoorden die dichter liggen bij de verwachtingen die de mensen hebben".

Zelfs op 25 april 1974 verliep de Portugese revolutie, bekend als de Anjerrevolutie, die een einde maakte aan meer dan 40 jaar dictatoriaal regime in Portugal, zonder veel beroering. Na de revolutie, tijdens de opeenvolgende voorlopige regeringen: "Er was onrust van radicalisme ter rechterzijde en radicalisme ter linkerzijde, totdat we een zeker evenwicht vonden, wat volkomen normaal is, en dat is wat er in Portugal gebeurt. Hoewel de Portugezen bekend staan als evenwichtige mensen, ontsnappen wij niet aan deze regel", vertelde hij aan The Portugal News.

"Links-radicalisme, rechts-radicalisme, anarchisten, zullen altijd bestaan in samenlevingen. In feite maken zij deel uit van het evenwicht van elke samenleving. Nu gaat het erom te begrijpen wat de representativiteit ervan is en ik denk dat we in Portugal te maken hebben met een illusie van representativiteit van sommige extremismen. Ik kan het mis hebben, maar dat is wat ik denk op grond van wat we van het Portugese volk hebben geleerd, vooral sinds april '74", zei hij.

Concluderend: "Ik geloof in het vermogen van de Portugezen om te beslissen" in belangrijke tijden, zelfs wanneer sommige "Portugezen racistische of andere soorten extremistische uitspraken doen, is de representativiteit van het Portugese volk niet zo".

Author

Paula Martins is a fully qualified journalist, who finds writing a means of self-expression. She studied Journalism and Communication at University of Coimbra and recently Law in the Algarve. Press card: 8252

Paula Martins