Ik wilde diep ingaan op de startup scene van Portugal om tot op de bodem uit te zoeken wat er echt gaande is en het dan met jullie allemaal delen. Gelukkig was Stephan Morais van Indico Capital zo vriendelijk om de oproep te beantwoorden en mijn streven om alles te leren over de lokale startup scene te entertainen.

Stephan heeft een lange geschiedenis in tech, die helemaal teruggaat tot Londen's gloriedagen van boom en daaropvolgende bust van tech aandelen in het begin van de jaren 2000. Na zijn sporen verdiend te hebben bij Arthur Anderson, ervaring opgedaan te hebben in startups en afgestudeerd te zijn aan Harvard, was hij klaar om de wereld aan te pakken. Met al die ervaring, succes en lef koos hij ervoor om Indico Capital te lanceren, waar hij kon investeren en lokale Portugese startups kon begeleiden bij hun navigatie door het moeras dat durfkapitaalfinanciering is.

Scott: Wat zijn de grootste fouten die startups maken als ze op zoek zijn naar durfkapitaal?

Stephan: De belangrijkste vraag die ondernemers zichzelf moeten stellen is of dit een bedrijf is dat in aanmerking komt voor durfkapitaal en dat een wereldwijde winnaar in zijn categorie kan worden. Is het schaalbaar, richt het zich op een enorme markt, is het geschikt voor investeringen van het type durfkapitaal? Iedereen heeft nu de neiging te denken dat hij een startup heeft die durfkapitaalfinanciering rechtvaardigt, terwijl het in werkelijkheid gewoon een goed bedrijfsidee is. Durfkapitalisten zouden alleen bedrijven moeten financieren die exponentieel kunnen groeien en de wereld kunnen domineren in hun eigen verticale markt. Wanneer we voor het eerst naar een bedrijf kijken vragen we "Is dit bedrijf 10x beter dan andere bedrijven die hetzelfde probleem oplossen" en 97% van de bedrijven faalt in die vraag in de eerste 10 minuten van het gesprek.

Scott: In welk stadium overweeg je voor het eerst om in een startup te investeren? Moeten ze een prototype of omzet hebben om in aanmerking te komen of investeert u in de conceptfase?

Stephan: We hebben één fonds dat pre-seed (vooraf) investeert en het andere seed-fondsen tot series A meestal. Voor de vroegste fase selecteren we graag bedrijven die al een minimaal levensvatbaar product hebben, enkele pilots, en hopelijk een paar klanten. Iets dat we kunnen evalueren op het vlak van bruikbaarheid en feedback van de bestaande gebruikers. We hebben de neiging om niet te investeren in ideeën of powerpoints omdat we weten dat het allemaal draait om de uitvoering van die ideeën. Dat wil niet zeggen dat we dat niet zouden doen, maar er is genoeg aanbod dat we dat zeer vroege stadium kunnen overslaan omdat de ideeën zich misschien tot niets vertalen. Idealiter moeten we enige capaciteit zien om uit te voeren om te evalueren of het team en het product geschikt zijn voor financiering.

Scott: VC-financiering in de VS omvat veel grotere financieringsrondes dan in Europa en de rondes zijn groter in het VK dan in Portugal. Waarom denkt u dat dit zo is en wat voor invloed heeft dit op het vermogen van Portugese startups om op wereldschaal te concurreren?

(VC = Venture capital = durfkapitaal)

Stephan: Goede vraag. Ik denk dat het komt omdat de markt in de VS veel volwassener is en er dus meer fondsen met meer geld zijn. In Europa zijn de fondsen kleiner omdat de sector nog aan het groeien is. Dit betekent dat we minder mensen en minder instellingen hebben die bereid zijn om te investeren in de VC asset class. Wanneer je minder geld hebt om in te zetten, zet je ook minder geld in per bedrijf in verschillende stadia.

Heeft dit gevolgen voor Europese bedrijven? Ja, maar niet noodzakelijkerwijs in slechte zin. De markt voor durfkapitaal in een vroeg stadium is altijd een lokale markt. Er zijn over het algemeen niet veel buitenlandse fondsen bereid om het eerste miljoen te investeren. Daarvoor heb je lokale VC-spelers nodig. Na serie A wordt het een Europese en uiteindelijk een wereldwijde markt. De lokale VC's, zoals Indico Capital, vullen dat gat door pre-seed tot serie A rondes te financieren en de bedrijven voor te bereiden op serie B en verdere rondes met de grotere fondsen.

Aan de andere kant hebben sommige landen, zoals de VS, te veel kapitaal, wat betekent dat veel VC's uiteindelijk bedrijven financieren die niet gefinancierd zouden moeten worden. Dit leidt tot buitensporige uitgavenpraktijken waarbij bedrijven zoals WeWork te veel kapitaal ontvangen via onlogisch hoge waarderingen waardoor ze inefficiënt zijn met kapitaal en uiteindelijk failliet gaan door te hoge uitgaven. In Portugal kunnen we niet concurreren met die enorme fondsen, maar Portugese startups worden intrinsiek efficiënter met de financiering die ze ontvangen, waardoor ze goede bedrijfspraktijken aanleren. Dit leidt er op zijn beurt toe dat ze aantrekkelijker en duurzamer zijn voor financieringsrondes met diezelfde fondsen in de toekomst.

Scott: Welke invloed hebben vooruitstrevende overheidsinitiatieven, zoals startup visa, op het ecosysteem van startups?

Stephan: De overgrote meerderheid van de startups waarin wij investeren zijn geen startups die naar Lissabon zijn verhuisd. Het is niet een kwestie van wetten of visa die de markt zullen veranderen. Het is effectiever om technisch onderwijs van hoge kwaliteit te hebben, dat in grote aantallen getalenteerde ingenieurs aflevert die een verschil kunnen maken.

Over het algemeen wordt het talent lokaal gekweekt, dus startup-visa zijn niet al te gunstig. Internationaal talent is geweldig in termen van human resources en oprichters die expertise meebrengen, maar dat is niet een groot deel van het ecosysteem dat voor 98% uit Portugese oprichters bestaat.

Het ecosysteem wordt opgebouwd door tientallen, niet duizenden, geweldige bedrijven en een handvol goed gekapitaliseerde fondsen. Die succesvolle startups creëren vervolgens honderdduizenden banen die het hele lokale ecosysteem vormgeven.

Scott: Nu de meeste startups in de cloud opereren, wat betekent dat ze zich overal kunnen vestigen, welk rechtsgebied zou u aanbevelen en waarom?

Stephan: In het algemeen hebben we altijd in Portugese bedrijven geïnvesteerd. Het gebeurt wel dat na een bepaalde grootte, vooral wanneer Amerikaanse investeerders binnenkomen, ze zich alleen op hun gemak voelen wanneer bedrijven gevestigd zijn in een Amerikaans rechtsgebied. Het is heel normaal dat na een bepaalde fase het hoofdkantoor officieel en wettelijk Amerikaans wordt wanneer de overgrote meerderheid van de investeerders en het kapitaal dat erin gaat Amerikaans is. Dit is iets wat zou kunnen veranderen als Europa de capaciteit had om kapitaal en talent te blijven leveren aan deze bedrijven, maar zover zijn we nog niet. Zelfs als dat gebeurt, blijft het merendeel van de werknemers in Portugal als een Portugese dochteronderneming.

Scott: Wat is de beste manier voor een startup om opgemerkt te worden door Indico?

Stephan: Als het een bedrijf in een echt vroeg stadium is, verwijzen we de bedrijven naar onze website waar een platform is om zich aan te melden voor het pre-seed programma dat we samen met Google doen.

Als de bedrijven op zoek zijn naar seed- of serie A-rondes in een later stadium, dan is dat formaat waarschijnlijk niet geschikt. In dat geval moeten ze ons een e-mail sturen met hun pitch deck waarin ze uitleggen waarom ze zich kandidaat stellen en wat ze van ons nodig hebben. We zullen antwoorden met feedback en een tijd afspreken om in detail te bespreken of het zin heeft om een eerste ontmoeting te hebben.

Scott Kirk is een tech auteur en ondernemer die emigreerde naar Portugal uit Canada als gevolg van ernstige en denkbeeldige allergische reacties op de kou. Met meer dan 30 jaar ervaring als ontwikkelaar, producent, en startup CEO, doet hij soms graag alsof hij het een en ander weet over tech. scottkirktpn@gmail.com