De lichamen stapelden zich op, in de tienduizenden zelfs. In de vijf maanden november 2020-maart 2021 heeft Covid 86.049 Britse burgers gedood, van wie de meesten waarschijnlijk nog hadden geleefd als Johnsons regering een minder grillige aanpak had gehanteerd bij de lockdown.

Onverschrokken is hij weer bezig. Op maandag, met nieuwe Covid-gevallen die de 50.000 per dag overschrijden en momenteel elke twee weken verdubbelen, kondigde Johnson het einde van alle pandemiebeperkingen aan. Ga waar je wilt, draag een masker of niet zoals je wilt, ga met z'n zessen naar de bar, omhels mensen of nies tegen ze als je daar zin in hebt, binnen, buiten, overal, op elk moment.

Andere regeringen kijken toe, verbijsterd maar gefascineerd. Het zou interessant zijn te weten hoeveel doden er nodig zijn om kudde-immuniteit te bereiken bij een bevolking die al zwaar gevaccineerd is, en hier is een sukkel die het op zijn eigen volk gemunt heeft. Kijk goed en maak aantekeningen.

De Britse bevolking loopt behoorlijk voorop met vaccinaties: 88% van de volwassenen heeft de eerste vaccinatie gehad en 68% heeft beide doses gehad. Misschien zijn ze al op de rand van de kudde-immuniteit, waarvan algemeen wordt aangenomen dat die begint rond 60% van de gevaccineerde bevolking voor de oorspronkelijke versie van het Covid-virus, maar 80% of hoger kan zijn voor recentere, besmettelijker varianten.

Of misschien zijn de recente varianten zo besmettelijk dat kudde-immuniteit voor geen enkel vaccinatieprogramma haalbaar is (90% of meer). Het zou mooi zijn om dat te weten, maar niet met het risico dat we dood en verderf zaaien onder onze eigen mensen. Maar kijk! Hier komt die aardige heer Johnson, en hij is bereid het Britse volk als proefkonijn te gebruiken.

Men kan zich dergelijke gedachten gemakkelijk voorstellen bij Franse, Amerikaanse of Koreaanse leiders, maar het is zeer onwaarschijnlijk dat ze door Johnsons eigen hoofd zijn gegaan. Hij is geen man van details, en het is waarschijnlijker dat hij door onoplettendheid en wishful thinking in deze positie terecht is gekomen.

Eerst beloofde hij in maart of april, toen de vaccins aansloegen en de zaken er goed voor stonden, dat de "dag van de vrijheid", waarop alle beperkingen zouden worden opgeheven, half juni zou zijn. Toen verscheen de Delta-variant en veroorzaakte een ravage in India.

Dat suggereerde a) dat reizigers uit India uit het VK moesten worden geweerd of op zijn minst bij aankomst in quarantaine moesten worden geplaatst, en b) dat dit misschien niet het juiste moment was voor moedige experimenten met het opheffen van alle pandemiebeperkingen. Maar de blondine met het warhoofd zette door, omdat hij eind april een bezoek aan de premier van India had gepland om te onderhandelen over het eerste grote post-Brexit handelsakkoord.

Hij kon moeilijk naar India vliegen als hij geen Indiërs naar Groot-Brittannië liet vliegen, dus hield hij de poorten zeventien dagen open nadat hij het reizen vanuit Pakistan en Bangladesh had verboden (waar de infectiecijfers veel lager waren). Dat is de reden waarom bijna alle nieuwe Covid-besmettingen in Groot-Brittannië de uiterst besmettelijke Delta-variant zijn, terwijl Delta elders in Europa nog steeds relatief zeldzaam is.

Half april sloot Johnson de poorten voor Indiase reizigers en stelde hij "vrijheid dag" een maand uit. Maar hij heeft zich grimmig aan die datum gehouden, ook al had hij het verschrikkelijke voorbeeld van Nederland voor zich - dat eind juni alle beperkingen ophief en ze vervolgens vorige week opnieuw instelde toen nieuwe besmettingen de kop opstaken. En nu is "vrijheid dag" aangebroken in Engeland.

De nieuwe Britse minister van Volksgezondheid, Sajid Javid (die net Covid heeft opgelopen), voorspelt zonder blikken of blozen dat er binnen een paar weken 100.000 nieuwe infecties per dag kunnen zijn. Maar geen zorgen, want "het verband tussen infectie en ziekenhuisopname of overlijden is verbroken."

Nee, dat is niet zo, hoewel dat verband duidelijk sterk is verzwakt door het niveau van vaccinaties in het Verenigd Koninkrijk. Geen enkel vaccin verleent volledige immuniteit, en als de dagelijkse infecties oplopen tot in de zes cijfers kan zelfs een ziekenhuisopname van één op de duizend honderden per dag betekenen. Johnson gokt met het leven van mensen, hoewel het niet duidelijk is of hij het risico echt begrijpt.

Aan de andere kant, misschien komt hij er wel mee weg. De aard van experimenten is dat je de uitkomst niet van tevoren weet, en dit is een groot, belangrijk experiment. Als het Britse niveau van vaccinaties een land echt volledig open laat gaan, ondanks het ergste dat nieuwe varianten kunnen aanrichten, is dat goed nieuws voor iedereen.

En als dat niet het geval blijkt te zijn, zijn het alleen Britten die hoeven te sterven.

Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer