Mijn vangst van strandschatten was indrukwekkend, behalve één groot probleem. Het meeste bestond uit afschuwelijk plastic afval.

Ik heb onlangs geleerd dat er mensen zijn die van strandjutten hun beroep maken. Nou, dat is wat je noemt upcycling! Deze mensen kunnen letterlijk voorwerpen verzamelen die absoluut geen nut of interessants meer hebben voor mens of dier, en ze dan vakkundig omtoveren tot iets prachtig ambachtelijks en begeerlijks. Ik wou dat ik zo slim en vindingrijk was.

Eerlijk gezegd leverde mijn strandwandeling niet veel op dat ooit als enigszins begeerlijk of nuttig zou kunnen worden beschouwd. Het grootste deel van mijn gruwelijke vangst bestond uit een hoop schadelijk plastic. Visvernietigende rotzooi die wij "gewone mensen" zo achteloos hebben "achtergelaten" is bij lange na niet nuttig of wenselijk. Maar ik ben er wel heel ruw door wakker geschud.

Laten we eens een korte blik werpen op mijn afschuwelijke buit van gruwelen:

Een vergeelde gele ADDIS plastic emmer - zonder handvat. Een oude colafles met een verbleekt Chinees etiket. Een halve rubberen voetbal (die ik, ik zweer het, in 1973 heb verloren). Een kapotte blauwe bouwhelm met een krabklauw erin. Een plastic jerrycan van 5 gallon in Castrol GTX groen - met een soort mysterieuze smurrie (die uiteraard niet werd onderzocht, maar zeer zorgvuldig werd weggegooid). Ik vond ook een heleboel polystyreen fastfoodverpakkingen.

Ik denk dat je hier al een vrij grimmig beeld krijgt?

Hoe dan ook, zoals de wijlen, grote Sir Bruce Forsyth zou hebben gezegd. "Heeft hij het niet goed gedaan?" Dat komt omdat ik al dat smerige spul in ongeveer 40 minuten vond. Maar in tegenstelling tot Brucey's verzameling van Generation Game goodies, was mijn verzameling van gruwelijkheden afschuwelijk. Walgelijker dan dat.

Het probleem met plastic

We weten allemaal dat plasticvervuiling op zee nu een wereldwijd probleem is. Het komt erop neer dat waar veel mensen zijn, er ook veel plastic afval is. En nu steekt plastic afval zelfs de kop op in gebieden waar helemaal geen mensen wonen. Verre oorden zoals de Marianagoot of diep onder de ijskap van de Noordpool.

Volgens een recent rapport wordt er alleen al in de Middellandse Zee jaarlijks meer dan 200.000 ton plastic "gelekt". GELEKT? Sorry, maar 200.000 ton is nauwelijks een lek? Het is een ware stortvloed van monsterlijke rotzooi. De term 'lek' suggereert iets traags en misschien zelfs controleerbaars. Verre van dat! Alleen al 200.000 ton die in de Middellandse Zee is "gelekt" is in feite beangstigend, beschamend en uiteindelijk zelfs catastrofaal.

Uit schattingen blijkt dat Egypte een van de belangrijkste bronnen is van deze stille ramp voor de Middellandse Zee. Maar het komt uit alle landen die de Middellandse Zee flankeren. Duizenden tonnen plastic afval stromen de machtige Nijl af vanuit andere Afrikaanse landen (en ook vanuit Egypte zelf) en komen uiteindelijk in de Middellandse Zee terecht. De cijfers zijn werkelijk verbijsterend. Zij tonen de enorme omvang van deze ramp aan. Erger nog, de aantallen lijken eerder toe te nemen dan af te nemen, wat een nog meer ontnuchterende gedachte is.

Deze schande is al tientallen jaren aan de gang. Ik heb altijd in de buurt van de kust gewoond en ik zie al meer dan 25 jaar de steeds groeiende hoeveelheid plastic afval dat over de kiezel wordt geblazen en zich op de kusten verzamelt. Net als de langzamerhand gekookte kikker, worden de mensen er nu wakker van. Laten we hopen dat het niet te laat is.

Microplastics, een enorm probleem

Tot nu toe heb ik alleen het spul genoemd dat direct zichtbaar is. De grootste potentiële bedreiging ligt bij het spul dat we niet zo gemakkelijk kunnen zien. Microplastics.

Het probleem is de enorme hoeveelheid die nu in de natuur voorkomt. Sommigen schatten dat de Middellandse Zee meer dan een miljoen ton microplastics in en rond haar wateren heeft. Dat is ernstig.

Ons gebruik van kunststoffen in alledaagse voorwerpen en industriële processen heeft geleid tot een enorme stortvloed van zeer langzaam afbreekbare materialen die ons milieu en zelfs onze voedselketen binnendringen. Aangezien kunststoffen afbreken tot minuscule deeltjes (<5 mm diameter), zijn de gevolgen voor de gezondheid van mens, dier en ecosysteem nog niet gekwantificeerd. Wat al wel bekend is, is dat een toenemend aantal vogels en zeedieren dit spul binnenkrijgt, vaak met fatale gevolgen. De meeste kunststoffen zijn niet oplosbaar en kunnen dus niet worden verteerd, zodat ze het spijsverteringsstelsel van een dier verstoppen of op andere manieren schade toebrengen.

Het is een geval van kleine deeltjes die enorme problemen veroorzaken. Hoewel microplastics vaak minder dan 5 mm groot zijn, baart dit spul de wetenschappelijke gemeenschap grote zorgen. Eerlijk gezegd zouden we ons er allemaal zorgen over moeten maken.

Dit klinkt allemaal heel bizar als je bedenkt dat microplastics afkomstig zijn van wat op het eerste gezicht volkomen onschadelijk lijkt, zoals nylon kleding, stof van autobanden en algemeen huishoudelijk afval. Het is zelfs afkomstig van producten voor persoonlijke verzorging die exfoliërende nylon microbeads bevatten (die nu grotendeels verboden zijn).

Maar we weten allemaal dat er een probleem is, net zoals we allemaal weten dat het klimaat verandert. Nogmaals, de vraag is wat er nu ECHT aan gedaan wordt. Op dit moment is het antwoord in beide gevallen duidelijk niet genoeg.

Een alledaags probleem

Plasticvervuiling is voor velen van ons elke dag zichtbaar. Telkens als ik een lading boodschappen van onze winkelwagen in de kofferbak van de auto laad, hoor ik alleen maar het constante geritsel van plastic verpakkingen voor eenmalig gebruik. Ik denk eerlijk gezegd dat we meer plastic afval kopen dan eetbare producten, in termen van volume.

Dit is toch zeker een probleem dat grotendeels bij de grootschalige producenten, distributeurs en detailhandelaars ligt? Ik besef dat deze bedrijven worden geleid door 'vraag en aanbod', dus ik probeer mezelf niet vrij te pleiten van enige persoonlijke verantwoordelijkheid.

Het is dus aan ons allemaal, als consumenten, om de leveranciers ervan te overtuigen onze goederen zo te verpakken dat de hoeveelheid plastic die wordt geproduceerd en vervolgens weggegooid, drastisch wordt verminderd. We kunnen gewoon niet op de oude voet doorgaan.

Zelfs recycling lijkt niet het absolute antwoord te zijn, omdat het probleem vaak gewoon in bulk wordt geëxporteerd. Een geval van uit het oog, uit het hart. Het probleem is dat het probleem niet zomaar verdwijnt. Uiteindelijk spoelt het op een dag weer aan op onze eigen kusten - op de een of andere manier.

Hoewel sommigen van ons misschien al hun uiterste best doen om minder plastic voor eenmalig gebruik te halen, lijkt het erop dat de plasticgewoonte blijft bestaan door de manier waarop we gedwongen worden producten te kopen. Niet in de laatste plaats als het gaat om zogenaamde "fast fashion", die vaak wordt gemaakt van polyestermixen (plastic dus).

Het is een grimmig verhaal om te vertellen. Het ziet ernaar uit dat we miljoenen strandjutters nodig hebben om onze kusten te zuiveren van deze dodelijke plaag. Maar eerst moeten we ophouden onze majestueuze oceanen te veranderen in stinkende vuilnisbelten. De gedachte aan onze kleinkinderen die met plastic vervuilde zeevruchten smikkelen in een duizend-eilanden-dressing is, wat mij betreft, volstrekt weerzinwekkend.

Hoe minder plastic we produceren, hoe makkelijker het zal zijn om ons afval op te ruimen? Of is dat gewoon te simplistisch?

Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes