"De meest recente gegevens van het ECDC laten een daling zien van de totale consumptie van menselijke antibiotica met meer dan 15% tussen 2019 en 2020. Dit is waargenomen in de meeste EU/EER-landen [Europese Unie en Europese Economische Ruimte], voornamelijk in de eerstelijnszorg en hoogstwaarschijnlijk als gevolg van de covid-19-pandemie", onthult het Europese agentschap in een verklaring.

Het ECDC rechtvaardigt dat de daling in de afgelopen twee jaar "zich voornamelijk in de eerstelijnszorg heeft voorgedaan en het resultaat kan zijn van een daling van het aantal eerstelijnszorgconsulten, hetzij door aarzeling om gezondheidszorg in te roepen voor milde zelflimiterende infecties, hetzij door moeilijkheden bij het verkrijgen van een afspraak".

Deze situatie resulteerde in "minder antibioticavoorschriften voor milde en zelflimiterende infecties en had een merkbaarder effect in landen waar vóór de pandemie overmatig en ongepast gebruik gangbaar was", voegt het Europees centrum eraan toe, dat ook spreekt over de "lage gemelde incidentie van luchtweginfecties die geen verband houden met covid-19 in de EU/EER in 2020" als gevolg van de vaststelling van maatregelen zoals fysieke afstand, lockdown, ademhalingsetiquette, gebruik van gezichtsmaskers en handhygiëne.

Ondanks deze sterke daling van het antibioticagebruik blijven de niveaus van antimicrobiële resistentie (ADR-Adverse Drug Reaction) "hoog voor verscheidene belangrijke combinaties van bacteriesoorten en antimicrobiële groepen, waarbij de hoogste percentages over het algemeen worden gemeld door Zuid- en Oost-Europese landen", waarschuwt het ECDC.

AMR (Antimicrobial Resistance) brengt de doeltreffendheid van de preventie en behandeling van een toenemend aantal infecties door virussen, bacteriën, schimmels en parasieten in gevaar.

Volgens gegevens van het ECDC doen zich in de EU/EER elk jaar meer dan 670.000 infecties voor als gevolg van resistentie van bacteriën tegen antibiotica en sterven ongeveer 33.000 mensen als rechtstreeks gevolg van deze infecties.

Het gewicht van AMR op de gezondheid is vergelijkbaar met dat van griep, tuberculose en hiv/aids samen, schetst het Europese agentschap.

ECDC-directeur Andrea Ammon wijst erop dat "covid-19 sinds het begin van 2020 ieders aandacht heeft en met reden."

"Ondanks de aanhoudende pandemie kunnen we het ons echter niet veroorloven om andere belangrijke mondiale volksgezondheidskwesties, zoals AMR, te verwaarlozen", benadrukt de ambtenaar.

Andrea Ammon merkt op dat "verdere analyse nodig is om de redenen voor deze daling [van de antibioticaconsumptie] beter te begrijpen en na te gaan of dit een impact zal hebben op antimicrobiële resistentie", maar spreekt van "goed nieuws".

De directeur van het ECDC dringt er daarom bij de Europese gezondheidsautoriteiten op aan om antibiotica "met de nodige omzichtigheid" te gebruiken en zich in te zetten voor "goede praktijken bij de preventie en bestrijding van infecties", gezien de "ernstige uitdaging" van antimicrobiële resistentie.

In de EU/EER als geheel meldde het ECDC in het verslag dat "de meeste landen tussen 2019 en 2020 een aanzienlijke daling" van de antibioticaconsumptie meldden, zowel in de gemeenschap als in de ziekenhuissector, "hoewel de dalingen over het algemeen groter waren in de dan in de ziekenhuissector".

Portugal en zes andere landen (Estland, Griekenland, Hongarije, Italië, Letland en Malta) meldden onmiddellijk "een daling in de gemeenschap, maar een stijging in de ziekenhuissector", concludeert het Europees agentschap.