In een verslag met een epidemiologische update per 20 januari merkt het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) op dat Omicron "is geïdentificeerd in alle landen" van de Europese Unie en de Europese Economische Ruimte, met een "geschatte prevalentie van 69,4 procent", een stijging van 20 procent ten opzichte van de voorgaande week.

"Uit studies die in verschillende settings zijn uitgevoerd, is gebleken dat het risico van ziekenhuisopname lager is voor Omicron dan voor de Delta-variant. Voorafgaande immuniteit voor natuurlijke infectie, vaccinatie met inbegrip van boosterdoses en verbeterde behandelingsmogelijkheden dragen ook bij tot minder ernstige uitkomsten, waardoor het moeilijk is het inherente risico van ernstige infectie in te schatten," contextualiseert het Europees agentschap.

Toch hebben de meeste studies een risicovermindering van 50-60% gevonden", aldus het ECDC.

Uit gegevens die door het Europese centrum zijn gevorderd, blijkt dat van de in totaal 155.150 gevallen van de Omicron-variant die tussen 20 december 2021 en 9 januari 2022 zijn gemeld, 1,14 procent daarvan leidde tot ziekenhuisopnames, 0,16 procent ademhalingsondersteuning op intensive care-afdelingen vereiste en 0,06 procent overleed.

In deze periode werden er 570 gevallen van deze stam in Portugal gemeld aan het ECDC, aldus het rapport.

"Vroege studies suggereren dat de huidige vaccins mogelijk minder effectief zijn tegen Omicron-infectie, hoewel ze nog steeds bescherming bieden tegen ziekenhuisopname en ernstige ziekte. Gezien de exponentiële groei van de verspreiding en het grote aantal gevallen, kunnen de potentiële voordelen van een lagere waargenomen ernst worden tenietgedaan door het enorme aantal ernstige uitkomsten in de loop van de tijd," waarschuwt het ECDC.

Het Europese agentschap spreekt daarom van een algemeen zeer hoog risico voor de volksgezondheid in verband met het ontstaan en de verspreiding van Omicron.

"De lidstaten moeten dringend hun aanvaardbare niveaus van restrisico's, de huidige capaciteit van de gezondheidsstelsels en de beschikbare opties voor risicobeheersing beoordelen, bijvoorbeeld door het nemen van noodmaatregelen", voegt het ECDC eraan toe.

Het standpunt komt op een moment dat het aantal gevallen van besmetting met het SARS-CoV-2-coronavirus sterk is toegenomen, wat zich nog niet vertaalt in een hoog aantal ziekenhuisopnames of sterfgevallen.

Het hoge aantal gevallen, dat een recordhoogte bereikt, wordt mede in de hand gewerkt door de hoge overdraagbaarheid van de Omicron-variant van SARS-CoV-2.

Het ECDC, dat een beeld schetst van nieuwe gevallen van besmetting met Omicron, vermeldt dat de gemiddelde leeftijd 20 tot 33 jaar is en dat de overdracht hoofdzakelijk lokaal plaatsvindt, waarbij slechts 7 procent van de gevallen geïmporteerd of reisgerelateerd is.