China heeft een grote stap vooruit gezet op het gebied van het klimaat toen president Xi Jinping, die de jaarlijkse vergadering van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toesprak, China voor het eerst een harde doelstelling voor de toekomstige uitstoot van broeikasgassen oplegde.

Tegen 2060, beloofde hij, zal zijn land koolstofneutraal zijn ('net-nul'). Daarna zal China niet meer kooldioxidegas in de atmosfeer brengen dan het eruit haalt.

Er was slechts verspreid applaus, omdat er maar één persoon per land in de kamer van de Algemene Vergadering kon zijn vanwege de Covid-19 pandemie, en de leiders stuurden opgenomen toespraken. Toch heeft China in het verleden nooit een hard doelwit van welke aard dan ook geaccepteerd, dus het was een welkome stap.

Xi heeft ook beloofd dat de CO2-uitstoot van China in 2030, over tien jaar, niet meer zal stijgen. Het was vooral welkom na de bombast en het misbruik van de toespraak van de Amerikaanse president Donald Trump. (Trump zal de Verenigde Staten op 4 november uit het wereldwijde klimaatakkoord halen als hij wint, en misschien zelfs als hij verliest).

Toch was de vreugde over het nieuws uit China nauwelijks onbegrensd. De meeste wereldleiders begrijpen dat de beloften van Xi, hoewel ze al lang hadden moeten worden gedaan, toch betekenen dat de wereld het doel zal missen om de stijging van de gemiddelde wereldtemperatuur tot 1,5° Celsius vast te houden.

Dat was het 'ambitieuze' doel dat op de klimaattop in Parijs in 2015 werd overeengekomen, maar in werkelijkheid was het nooit erg waarschijnlijk. De gemiddelde wereldwijde temperatuur ligt al +1,1° hoger, en om deze op +1,5° te houden zou de mensheid dit jaar moeten beginnen met het terugdringen van de totale uitstoot met 7 procent per jaar.

In feite stijgen de emissies nog steeds (niet alle China's schuld), en er is geen kans dat ze binnenkort naar beneden gaan (meestal China's schuld).

De Verenigde Staten zijn een volwassen industriële macht met een relatief hoge uitstoot (15 procent van de wereldwijde uitstoot), maar ze dalen langzaam ondanks de inspanningen van Trump om de kolenindustrie nieuw leven in te blazen. China is een snel industrialiserend land dat nu al verantwoordelijk is voor het grootste deel van de wereldwijde CO2-uitstoot (28 procent), en het groeit nog steeds snel.

Wat Xi's belofte voor 2030 eigenlijk betekende, was dat de uitstoot van China nog tien jaar zal blijven groeien. Dus wuif vaarwel aan de hoop van het houden van de temperatuurstijging tot 1,5°, en zeg hallo tegen grotere stormen, meer bosbranden, grotere droogtes, en moordende hittegolven in sommige plaatsen.

Dat is nu zeker, maar andere mogelijkheden zijn een grotendeels ijsvrije Noordelijke IJszee in de zomer, ten minste één keer in de komende tien jaar, en misschien de onomkeerbare destabilisatie van de West-Antarctische ijskap (grote stijging van de zeespiegel).

Xi's andere belofte - koolstofneutraal tegen 2060 - is nog erger nieuws. 'Net-nul tegen 2050' is de consensusdoelstelling voor de lange termijn die door alle grote landen behalve de Verenigde Staten wordt gedeeld. Xi beweegt China's doelpalen met tien jaar naar beneden. Dat garandeert bijna dat de wereld ook het nooit bereikte doel van "ver onder +2°" zal missen.

Als de gemiddelde temperatuur wereldwijd met +2° stijgt, betekent dit dat sommige tropische en subtropische gebieden in de zomer wekenlang dodelijk heet zullen worden in de open lucht. Families zullen zich verspreiden, vluchtelingen zullen zich met miljoenen tegelijk verplaatsen, grenzen zullen dichtslaan en oorlogen worden waarschijnlijk.
Een stortvloed van gletsjersmeltwater kan oceaanstromen zoals de Golfstroom verstoren, waardoor ook op het land abrupte klimaatveranderingen kunnen optreden. De overstromingen en orkanen, droogtes en bosbranden zullen toenemen. En er is een risico, reëel maar moeilijk te kwantificeren, dat er genoeg omslagpunten zullen ontstaan om het wereldklimaat op een zelfvoorzienende en onomkeerbare manier om te buigen naar een veel heter 'nieuw normaal'.

Xi is niet echt de schurk van het stuk. Hij leidt een regime waarvan de enige aanspraken op de steun van het Chinese publiek het nationalisme en de stijgende levensstandaard zijn: de ideologie is al lang dood. Hij weet dat, als de levensstandaard stagneert, nationalisme alleen misschien niet genoeg is om de communistische heerschappij te redden, dus hij durft de economische groei niet te vertragen, zelfs niet om een klimaatramp te voorkomen.

Maar elke wereldleider staat in meer of mindere mate voor hetzelfde dilemma, en dat is waarom we zijn waar we zijn. We begrijpen het probleem, we weten hoe we het moeten oplossen, maar we kunnen onze politieke systemen niet snel genoeg laten bewegen. Dus de mensheid is op weg naar een zeer moeilijke keuze over tien of vijftien jaar.

Het zal duidelijk zijn dat we onze uitstoot in de resterende tijd niet genoeg kunnen verminderen om te voorkomen dat we door +2° gaan. We zullen moeten kiezen tussen het risico van een potentieel onomkeerbare calamiteit door op onze huidige koers te blijven, of het maken van misschien wel even riskante technologische interventies in de atmosfeer om de warmte tijdelijk vast te houden terwijl we blijven werken aan het elimineren van onze emissies.

Theoretisch onderzoek naar dergelijke technologieën is al aan de gang. Naarmate de tijd vordert, zult u veel meer horen over Stratosferische Aërosolinjectie, Mariene Wolkenverheldering en dergelijke.


Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer