"Door zijn geografische kenmerken behoort Portugal tot de Europese landen die het meest kwetsbaar zijn voor deze veranderingen", verklaarde milieuorganisatie ZERO in een persbericht aan Lusa, en voegde eraan toe dat: "in Portugal klimaatverandering een nationale prioriteit moet zijn".

Ter rechtvaardiging van deze krachtige waarschuwing wees de organisatie erop dat "het Middellandse-Zeegebied (en het snijpunt daarvan met de Atlantische Oceaan) zich presenteert als een 'hotspot', dat wil zeggen, een geografisch gebied dat kwetsbaarder is voor de nadelige gevolgen van klimaatverandering".

Volgens ZERO behoren tot deze effecten woestijnvorming, droogte, bosbranden, erosie van de kustlijn als gevolg van de stijgende zeespiegel en meer stormen, verminderde landbouwproductiviteit, problemen bij de instandhouding van landbouwsystemen die gevoeliger zijn voor beperkingen of traditionele productie, de verspreiding van door vectoren overgebrachte ziekten en luchtverontreiniging.

De situatie in Portugal "wordt nog verergerd door de blootstelling aan extreme meteorologische gebeurtenissen, zoals hittegolven in combinatie met droogteperiodes die gepaard gaan met een enorme daling van de luchtvochtigheid en een stijging van de zeespiegel (factoren die tot overstromingen kunnen leiden)". Dit gezegd zijnde, meent ZERO dat "het dringend noodzakelijk is onmiddellijk mitigatiemaatregelen te treffen, die de oorzaken bestrijden, en aanpassingen, die de gevolgen minimaliseren, met het oog op een koolstofneutrale en klimaatbestendige samenleving".

Het commentaar van ZERO volgt op het rapport van de eerste werkgroep van het Intergouvernementeel Panel inzake klimaatverandering. De vereniging benadrukte dat "het document de strengste waarschuwing ooit van de wereldwetenschappelijke gemeenschap bevat voor de gevolgen van broeikasgasemissies en de daaruit voortvloeiende klimaatverandering, voordat de planeet een temperatuurstijging van meer dan 1,5ºC bereikt".

In de Europese context werd benadrukt dat "het Middellandse Zeegebied niet alleen zeer kwetsbaar is, maar ook minder mogelijkheden biedt om de klimaatverandering het hoofd te bieden", maar dat "het een van de meest kwetsbare gebieden voor klimaatverandering is". Meer bepaald wordt verwacht dat deze regio te maken zal krijgen met hittegolven, droogteperioden en bosbranden die nog erger zijn dan de vorige, met gevolgen voor landbouw, visserij en toerisme. In sommige subregio's zou de landbouwproductie met twee derde kunnen dalen en zou het verbrande bosareaal verdrievoudigen. Naar schatting zullen ook tientallen miljoenen mensen worden getroffen door toegenomen watertekorten, risico's op overstromingen van de kust en potentieel dodelijke hittegolven.

Portugal's inzet

Intussen heeft de minister van Milieu de toezegging van Portugal herhaald om tegen 2050 een koolstofneutraal land te zijn.

João Matos Fernandes vertelde Lusa dat het rapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (IPCC) "een waarschuwing" is die het tempo aangeeft waarin de opwarming van de aarde plaatsvindt en de gevolgen die dit met zich meebrengt. "Als het waar is, en het is waar, komt het [rapport] op het juiste moment, want we zijn drie maanden verwijderd van de klimaatconferentie", zes jaar na de top van Parijs, "en het is tijd dat de wereld de verbintenis aangaat die Europa al is aangegaan en waarin Portugal zich begeeft om in 2050 koolstofneutraal te zijn", benadrukte hij.

Hij voegde eraan toe: "Ik zou zeggen dat we niet alleen de planeet redden, maar ook onszelf als soort. In feite zijn we niet bestand tegen deze temperatuurstijging en wat die dagelijks teweegbrengt". En daarom, zo verdedigde hij, "moet de economie op een heel andere manier groeien en met investeringen die gericht zijn op duurzaamheid met de zekerheid dat deze investeringen misschien nog wel meer rijkdom zullen opleveren dan traditionele investeringen".

"Portugal is een weg ingeslagen die uiteraard altijd moet worden versneld en die zeker niet vrij is van gebreken, maar niet alleen in termen van engagement, wij waren de eersten ter wereld die zeiden dat wij tegen 2050 koolstofneutraal zullen zijn", benadrukte hij.

Om het werk dat in Portugal wordt verricht te benadrukken, herinnerde de minister eraan dat 38 procent van de investeringen waarin het herstel- en veerkrachtplan voorziet, bestemd is voor klimaatmaatregelen. Hij vestigde ook de aandacht op de steun die aan gezinnen wordt verleend, en voegde eraan toe dat bijna 17.000 gezinnen al een aanvraag hebben ingediend om hun gebouwen energie-efficiënter te maken. "Maar niets is ooit te veel als het gaat om investeren in het redden van onszelf als soort op de planeet," herhaalde hij.