"Zeker, de wetenschap heeft de evolutie van de mensheid in zeer verschillende zaken en momenten gemarkeerd, met wat zij heeft gecreëerd, ontdekt, geïnterpreteerd. Maar de wetenschap is nog nooit zo relevant geweest, in de zin dat zij bijna op hetzelfde moment en bijna in de hele wereld laat zien welke invloed de menselijke activiteit heeft op de klimaatverandering en de veranderende omstandigheden op aarde," zei hij bij het afsluiten van de laatste dagelijkse zitting van de nationale wetenschaps- en technologiebijeenkomst Ciência'21, in Lissabon.

Voor Matos Fernandes is "nog nooit eerder de wetenschap zo belangrijk geweest bij het vaststellen van de noodzaak van een volledige verandering van het sociale en economische model" op planetaire schaal, gezien het "ondubbelzinnige bewijs" van de menselijke invloed op de opwarming van de aarde.

De "grote revolutie, de grote verandering op wereldschaal, en in een zeer korte tijd, is te danken aan de wetenschap", benadrukte hij, erop wijzend dat "de totstandbrenging van een wetenschappelijke waarheid alle genomen besluiten stuurt of moet sturen", met inbegrip van de "belangrijke verbintenissen tussen staten", met name voor de beperking van de uitstoot van verontreinigende gassen.

Door "vooruitgang naar schonere technologieën" mogelijk te maken, is de wetenschap volgens de minister "absoluut essentieel" om "de technieken, de wegen, de processen te vinden om dingen anders te doen" en, door ze te bagatelliseren, "goedkope oplossingen" voor problemen te hebben.

De interventie van de minister van Milieu en Klimaatactie, in de zitting "Wetenschap en de nieuwe uitdagingen van de interactie tussen ruimte en klimaat: van aardobservatie tot ruimteweer", volgde op die van astrobiologe Zita Martins, die eraan herinnerde dat ruimtemissies ook tot doel hebben "de kwaliteit van het leven op aarde te verbeteren".

De onderzoekster en hoogleraar aan het Hoger Technisch Instituut noemde de rol van satellieten bij het toezicht op de luchtkwaliteit en landbouwgewassen, oceaanvervuiling of milieurampen, maar ook bij snelle internettoegang op scholen.

De voormalige Franse astronaut Jean-Jacques Favier, 72 jaar, die ook aan de zitting deelnam, maar dan via videoconferentie, zei dat "er geen plan B is" voor de aarde, een "mooie en kwetsbare" planeet waarvan hij in 1996 een "uitzonderlijk uitzicht" had aan boord van het ruimteveer Columbia, dat hem op een 16-daagse missie bracht naar het herbruikbare SpaceLab-laboratorium, dat achter in het laadruim van het Amerikaanse ruimteveer was geïnstalleerd.

Jean-Jacques Favier was onder de indruk van cyclonen, maar ook van branden en vervuiling op zee gezien vanuit de ruimte.

"Er is geen plan B voor de planeet, onze basis is onze planeet", benadrukte hij, waarbij hij betoogde dat een eventuele kolonisatie van andere planeten alleen voor wetenschappelijke doeleinden moet worden overwogen.