Deze conclusies komen uit een studie van onderzoekers van de Faculteit Geneeskunde van de Universiteit van Porto (FMUP) en CINTESIS - Centrum voor Onderzoek in Gezondheidstechnologieën en -diensten.

Het team, gecoördineerd door Carlos Martins (FMUP/CINTESIS), beoordeelde 599 Portugezen tussen 20 en 99 jaar (gemiddelde van 51,9 jaar), in een representatieve steekproef van de nationale bevolking.

Het doel was te begrijpen in welke mate de Portugezen betrokken willen worden bij het medische besluitvormingsproces.

De resultaten verrasten de onderzoekers vanwege het kleine percentage Portugezen dat, geconfronteerd met verschillende soorten klinische situaties, van mening is dat de beslissing moet worden gedeeld tussen arts en patiënt.

"De overgrote meerderheid van de patiënten geeft er de voorkeur aan dat de arts de controle neemt over het oplossen van problemen en het nemen van beslissingen, of het nu gaat om de kwaliteit van leven of bij levensbedreigende ziekten of klinische situaties. Portugese patiënten verkiezen een passieve rol en willen dat de arts beslist", aldus de auteurs.

Geconfronteerd met een levensbedreigende klinische situatie is 66,1% van de Portugese respondenten van mening dat de beslissing door de arts moet worden genomen, waarbij de patiënten een passieve rol op zich nemen.

In een situatie van niet-levensbedreigende ziekte is 64,4% van mening dat de beslissing door de arts moet worden genomen, en in een situatie van levenskwaliteit is 55,4% van de Portugezen van mening dat de beslissing ook door de arts moet worden genomen.

De onderzoekers stelden ook vast dat het nemen van een actieve rol en het delen van beslissingen met de arts meer aanvaard werd door jongere, hoger opgeleide en werkende mensen.

Volgens Carlos Martins is dit een teken van evolutie "in de manier waarop beslissingen tijdens medische consultaties worden genomen. Pedagogisch en wetenschappelijk gezien investeren we meer en meer in een patiëntgerichte raadpleging, gebaseerd op een model van gedeelde medische besluitvorming, in plaats van het paternalistische raadplegingsmodel waarin de beslissingsbevoegdheid volledig bij de arts ligt".

Voor de auteurs versterkt deze studie verder het belang van "het opleiden van artsen om patiënten op een adequate manier te betrekken bij de besluitvorming, op een gedeelde manier".

"De gedeelde medische beslissing is niet de simpele handeling van een arts die, empathisch, zijn beslissing deelt met de patiënt. De gedeelde medische beslissing behelst veel meer dan dat, het houdt in dat de patiënt wordt opgeleid, zodat hij de voordelen en risico's van behandeling A en ook van behandeling B inziet, om samen de therapeutische optie te kiezen".