Przemawiając na przesłuchaniu przed Komisją Spraw Konstytucyjnych, Praw, Wolności i Gwarancji w sprawie nowej ustawy o obywatelstwie, Jorge Rodrigues da Ponte przyznał, że zmiany prawne zawsze powodują większe zapotrzebowanie na usługi.

Dlatego też, aby uniknąć "lawiny wniosków o nadanie obywatelstwa na podstawie obecnych przepisów", przewodniczący IRN poprosił, aby ustawa weszła w życie "następnego dnia po jej opublikowaniu" lub tak szybko, jak to możliwe.

Było to przedmiotem troski władzy wykonawczej, która starała się już zapewnić, by ustawa o obywatelstwie działała wstecz od 19 czerwca (data zatwierdzenia programu rządowego), co zostało skrytykowane przez opozycję i konstytucjonalistów.

"Nie chcę ograniczać uzasadnionych oczekiwań obywateli, ale zamierzam zabezpieczyć możliwości służb, które polegają na nadgodzinach, aby nadrobić obecne zaległości" - wyjaśnił Jorge da Ponte.

Dyrektor IRN zauważył, że poprzednie zmiany prawne doprowadziły do wzrostu liczby wniosków o świadczenie usług, a wiadomości na ten temat doprowadziły do zwiększonego popytu w ostatnich tygodniach.

"W latach 2018-2024 IRN otrzymywała średnio 277 000 wniosków o obywatelstwo rocznie", przy czym rok 2022 był rokiem o największej liczbie takich wniosków (367 000).

Większość spraw (62%) dotyczy dzieci portugalskich rodziców urodzonych poza krajem, a następnie naturalizacji ze względu na długość pobytu (16%), małżeństwa (6%), wnuków obywateli Portugalii (4%) oraz obywateli urodzonych w kraju, ale dzieci cudzoziemców (4%).

Istnieje "stały, a czasem intensywny wzrost", który "przekracza możliwości reagowania działów obsługi klienta, powodując ograniczenia dla osób poszukujących usług, długi czas oczekiwania i frustrację zarówno użytkowników, jak i pracowników", przyznał.

Pomimo tego, "wskaźnik ukończenia, mierzony jako iloraz liczby zakończonych spraw i liczby spraw przychodzących, wynosi średnio 82%".

"Z każdą zmianą w prawie dotyczącym obywatelstwa, usługi stają się coraz bardziej przeciążone, zarówno z powodu napływu wnioskodawców, jak i wyzwań związanych z obiektywnym zatwierdzaniem wniosków" - podsumował.