Euthanasia - 'n etiese mynveld

Euthanasie, 'n onderwerp van diepgaande etiese, mediese en sosiale belang, was die afgelope jare die fokus van intense debat in Portugal. Hierdie praktyk, wat behels dat 'n persoon se lewe doelbewus beëindig om lyding te verlig, het vrae laat ontstaan oor die balans tussen individuele outonomie en veiligheid.

Portugal se tradisionele standpunt oor doonasie is sterk beïnvloed deur sy Katolieke erfenis, wat die lewe as heilig beskou en teenstaan teen enige doelbewuste daad om dit voortydig te beëindig. As 'n toegewyde Christen deel ek die sienings van die Katolieke Kerk.

Bybelse perspektief

Die Bybel verwys nie spesifiek na selfmoord nie, hoewel die Katolieke Kerk leer dat dit 'n sonde is. Die Anglikaanse Kerk neem soortgelyke standpunt in. Die aartsbiskop van Canterbury het die idee van bygestelde sterwe “gevaarlik” genoem en voorgestel dat dit tot 'n “gladde skuin” sou lei waar meer mense verplig sou voel om hul lewe medies te laat eindi

Die regsposisie in Portugal

Die reis na die wettiging van dothanasie in Portugal was omstrede en gekenmerk deur verskeie wetgewende pogings, terugslae en hersienings. In 2020 en 2021 het die parlement van Portugese wetsontwerpe aanvaar wat doonaanasie wettig vir individue wat aan ondraaglike pyn of terminale siektes ly. Hierdie wetsontwerpe het egter weerstand gekry van president Marcelo Rebelo de Sousa, wat die wetgewing veto gestel het. Die president het kommer aangehaal oor onakkurate definisies en die behoefte aan groter beskermingsmaatreëls om kwesbare individue te beskerm.

Na die veto is die Grondwetlike Hof van Portugal gevra om die wettigheid en grondwetlikheid van die voorgestelde wette te assesseer. Die hof het kommer uitgespreek oor die vaag taal wat in die wetgewing gebruik word, veral terme soos 'ondraaglike lyding', en het duideliker riglyne aangevra

Die grondwetlike hof het egter beslis dat aanvaarding van die reg op lewe byna universeel is, en dit is 'n belangrike aspek van die uitspraak dat die PCC nie hierdie reg as 'n hindernis vir die voorgestelde wet gevind het nie. Regter João £o Pedro Caupers het verduidelik dat: “Die reg op lewe nie 'n plig behels om onder enige omstandighede te lewe nie [en dat] die voorwaardes waaronder medies ondersteunde dood wettig aanvaarbaar is, “duidelik, verwag en beheerbaar” moet wees. Daarom is dit die taak van die wetgewer om sulke voorwaardes veilig te definieer vir alle mense wat by die proses betrokke is. (Dit is 'n vertaling van die PCC-besluit.

Alhoewel die wet doonasie toelaat, is dit ook belangrik om daarop te let dat die besonderhede en implementeringsbesonderhede nog uitgewerk word, terwyl die regulering van die wet nog ten volle uitgevaardig moet word. Daarom is dit nie moontlik om definitief te stel hoeveel mense in Portugal eintlik genadedood ondergaan het ingevolge die nuwe wet

Die mening van die meeste regskenners is dat eutanasie nou in Portugal toegelaat word, maar dat geen dokter bereid sou wees om die nodige middels toe te dien nie.

Eutanasie is onmoontlik om te reguleer

Daar is soveel probleme en uitdagings, dit is moeilik om te weet waar om te begin. In die Verenigde Koninkryk is Dame Esther Rantzen 'n hewige veldtogter vir Euthanasie. Haar eie mediese probleme het daartoe gelei dat haar hierdie opsie vir haarself, sowel as ander, wil hê. Twee jaar gelede het sy ses maande om te lewe gekry. Sy leef nog (en beywer). Een van die basiese wetlike voorstelle is dat Euthanasie beperk moet word tot mense met ses maande of minder om te lewe. Wie kan met absolute kennis 'n lewensbeperking van ses maande bevestig? Daar is baie ander gevalle van mense wat gediagnoseer word dat slegs ses maande of minder het om baie langer te leef.

Verandering van regulasies

Die Verenigde Koninkryk is die nuutste land wat hierdie beleid volg, maar soos in ander lande verander politici die doelwitte en die beskermingsmaatreëls verminder. Britse politici het goedgekeur om vorentoe te beweeg oor die onderwerp van eutanasie. Hulle is die veiligheidsmaatreëls aangebied, die belangrikste, dat 'n regter van hooggeregte nodig sou wees om 'n versoek vir vrywillige doonaanasie goedkeur te keur. Sodra dit na die komitee stadium gegaan het, is dit reeds verander na 'n “komitee” en nie 'n regter nie

In Kanada is eutanasie, genaamd Medical Assistance in Dying (MAID), sedert 2016 wettig toegelaat en het 'n paar wysigings ondergaan. In 2021 is die geskiktheid uitgebrei om individue in te sluit wat ondraaglike lyding ervaar weens nie-terminale mediese toestande. Verdere wysigings, soos moontlike insluiting van geestesongesteldheid as 'n enigste maatstaf, is ondersoek, maar die implementering het vertragings ondervind om bekommernisse aan te spreek en behoorlike beskermingsmaatreëls te verseker

Met ander woorde, wat aanvanklik ooreengekom word, kan onderhewig wees aan verandering soos die tyd verbygaan. Sodra die struikelblok van aanvaarding deur die toepaslike regering oorskry is, beteken dit nie dat die wet gewysig of verander sal word nie.

Ander kritieke kwessies

Die kwessie wat my die meeste betref, is die kwessie van toestemming. Wat ook al die beskermingsmaatreëls is, 'n persoon wat voel dat hulle 'n las vir hul gesin is, kan oortuig word of homself oortuig dat die beëindiging van hul lewe 'n verligting vir hul gesin sou wees. Met al die wil in die wêreld kan hulle dokters of psigiaters oortuig dat dit hul wil is, want dit is in 'n sekere sin, maar dit is nie gronde vir selfmoord nie

'N Ander kwessie wat opgestel is, is dat as 'n dokter selfs die opsie van eutanasie vir 'n pasiënt met ernstige pyn en 'n beperkte lewensverwagting noem, die pasiënt dit kan interpreteer as aanmoediging om hierdie opsie te oorweeg.

Die hele kwessie van eutanasie is 'n morele mynveld. Nie net vir die mediese beroep nie, maar ook vir regerings om op 'n veilige manier te wetgewer. Dit is amper onmoontlik. Geen dokter kan met absolute sekerheid iemand se waarskynlike dood binne ses maande voorspel

Gevolgtrekking

Nege Europese lande het onlangs onder verskillende omstandighede geneuthanasie goedgekeur. Switserland het egter in 1942 geneuthanasie goedgekeur. Afgesien van Switserland, kan slegs burgers hierdie wet in hul land gebruik. Switserland sal pasiënte uit ander lande aanvaar. Vrywillige eutanasie is die begin van 'n gladde helling wat lei tot onwillekeurige eutanasie en die moord op mense wat ongewens beskou word. Nog erger, Euthanasie kan 'n koste-effektiewe manier word om terminaal siekes te behandel. Alle mense moet gewaardeer word, ongeag ouderdom, geslag, ras, godsdiens, sosiale status of hul prestasiepotensiaal.

Hierdie “deur” moes nooit oopgemaak gewees het nie, maar nou is dit effens oop, dit sal stadig wyd oop word. Dit is net 'n kwessie van tyd.

Resident in Portugal for 50 years, publishing and writing about Portugal since 1977. Privileged to have seen, firsthand, Portugal progress from a dictatorship (1974) into a stable democracy. 

Paul Luckman